NOVA PÁXINA WEB

O colectivo FUSQUENLLA xa dispón dunha páxina web que podedes atopar en www.sospontedeume.com
Ainda está enproceso de formación pero xa podedes atopar nela os modelos que vos permitirán denunciar ante a Xunta de Galiza as irregularidades urbanísticas que están a dar-se en Pontedeume. Só se somos moitos a denunciar poderemos albiscar unha solución.

Rosalía de Castro

Adiós, rios, adiós fontes,
adiós regatos pequenos,
adiós vista dos meus ollos,
non sei cándo nos veremos.

Miña terra, miña terra,
terra donde eu me criei,
hortiña que quero tanto,
figueiriñas que prantei.

Prados, ríos, arboredas,
pinares que move o vento,
paxariños piadores,
casiña do meu contento.

Muiño dos castañares,
noites craras de luar,
campaniñas trimbadoras
da igrexiña do lugar.

Amoriñas das silveiras
que eu lle daba ó meu amor,
camiñiños entre o millo,
¡adiós para sempre adiós!

¡Adiós groria! ¡adiós contento!
¡Deixo a casa onde nacín,
deixo a aldea que conoso,
por un mundo que non vin!

Mais son probe, e mal pecado,
a miñ aterra n'é miña,
que hastra lle dan de prestado
a beira por que camiña
ó que naceu desdichado.

Téñovos pois que deixar,
hortiña que tanto amei,
fogueiriña do meu lar,
arboriños que prantei,
fontiña do cabalar.

Adiós, adiós que me vou,
herbiñas do camposanto,
donde meu pai se enterrou,
herbiñas que biquei tanto
terriña que nos criou.

Adiós Virxe da Asunción,
branca como un serafín,
lévovos nop corazón:
pedídelle a Dios por min
miña Virxe da Asunción.

Xa se oien lonxe, moi lonxe
as campanas do Pomar,
para min ¡ai! coitadiño,
nunca máis han de tocar.

Xa se oien lonxe, mási lonxe...
Cada balada é un dolor,
voume soio, sin arrimo...
Miña terra ¡asiós! ¡adiós!

Adiós tamén, queridiña...
adiós por sempre quizais...!
dígoche este adiós chorando
desde a beiriña do mar.
Non me olvides, queridiña,
si morro de soidás...
Tantas légoas mar adentro...
¡Miña casiña! ¡meu lar!

AS INVASIÓNS BÁRBARAS

Así podemos calificar o que se nos vén enriba. Se non tiñamos abondo co de "Caldagueiro" e o de" Correos" agora teremos máis razóns para preocupar-nos, ou para ser máis precisos, para alarmar-nos. Os depredadores da construción están dispostos a conquistar terreos de Ber, Ombre, Nogueirosa, na estrada nacional VI (a carón do colexio Atocha), na Praza de Galicia (parada dos taxistas)...

• No caso de Ber pretende-se crear unha urbanización que xa fora proxectada hai vários anos pero que agora se quere facer realidade. Hai que salientar que nesta zona non se pode construir por estar protexida pola lei de costas.
• En Ombre hai un proxecto de Fadesa para construir máis de 200 vivendas.
• En Nogueirosa hai outro proxecto de plan parcial, tamén con recalificación de terreos..Esta recalificación prevista polo Concello invadiria a zona de 200 m. protexidos pola lei de costas e ademais serviria para "legalizar" as casas xa construidas de forma ilegal.

Tanto na zona de Ombre como na de Nogueirosa xa están os especuladores a enganar aos veciños para mercar-lles terreos que logo se revalorizarán

Na situación actual estes proxectos non son legais por estar situados en solo rústico ou solo rústico de protección costeira; ademais non parece probábel que a Xunta aproba-se que no novo Plano de Urbanismo de Pontedeume aparecesen estes terreos como urbanizabeis.
Que pode suceder entón? O que parece probábel é que o Concello permita estas obras ainda sabendo da sua ilegalidade, do mesmo xeito que permitiu os megaedificios de Caldagueiro e Correos. Unha vez construidos sabemos todos da imposibilidade de volta atrás e teriamos unha lousa máis de formigón coa que pretende sepultar-se ao concello de Pontedeume, ademais dos consabidos beneficios para as empresas construtoras.

Está nas mans do goberno local non conceder estas licenzas nin proceder á recalificación dos terreos que as promotoras están a pedir. O futuro de Pontedeume está en perigo; o rediseño do mapa local non pode ser unha atribución dos mercadores do cemento. Non hai excusas posibeis para non asumir esta responsabilidade: teñen a lei da sua parte e exixe-lle-lo a cidadania. Que a história non os xulgue como comparsas dos especuladores e desleais aos eumeses.

Como cidadáns conscientes do problema que nos afecta, debemos exixir:

ao goberno local

• que paralice a concesión de novas licenzas até que sexa aprobado o novo plano de urbanismo
• que paralice as obras actuais que a Xunta de Galiza xa declarou ilegais e aquelas outras que sendo denunciadas se espera un informe da COTOP
  

á Consellaria de Política Territorial

• a paralización inmediata de concesión de licenzas de edificación ao igual que fixo en Sada
• que obrigue ao Concello a acatar o dictame da Consellaria no que se obrigaba a revisar e paralizar diversas licenzas
  

CARTA ABERTA A UN ALCALDE

Ao mellor son moi inxénuo por pretender que o máis elemental sentido común se impoña sobre a insensatez máis atrevida. Tampouco considero que a inxenuidade sexa sempre un defeito, polo menos non maior que o pragmatismo. Quizais vosté elexeu adaptar-se ás circunstáncias e a min resulta-me imposíbel face-lo, máis por incapacidade que por convencimento. Non nego que me gostaria ser prático e aceitar como inevitábel (ainda que fose para ter unha tranquilidade que agora non teño) esta situación de deterioro do entorno que estamos a padecer, entendendo por entorno tanto o medio ambiente como o ambiente urbano, o património, a paisaxe, a luz, as árbores...En fin, todo aquilo que supón unha maior calidade de vida. A min gostaria-me que Pontedeume segue-se sendo, ainda que mellorada, unha vila na que fose posíbel vivir dun xeito máis tranquilo, na que desfrutar do seu património arquitectónico e artístico, da sua tradición; na que poder camiñar por ruas cheas de história escrita nos seus edifícios. Unha vila que soubo traer a milleiros de visitantes precisamente por todas estas cualidades e non por outras. E isto é importante recoñece-lo porque o valor principal de Pontedeume reside fundamentalmente no seu carácter de conxunto histórico-artístico. E vexo agora como pouco a pouco vai-se-lle facendo unha operación de cirurxia estética para adaptar a vila aos tempos da modernidade, unha modernidade chea de formigón, de centros comerciais, de búnkeres soterrados (tamén chamados aparcadoiros), de urbanizazóns, de torres imensas que desafian, -e desafinan- ás pequenas construcións cheas de vida, doutro tipo de vida. E os cirurxáns que levan a cabo a operación son os promotores imobiliários, os que deseñan a nova identidade de Pontedeume. Eu estaria tranquilo se non fose porque me queda a dúbida de se estes señores teñen a capacidade e coñecimentos precisos para afrontar semellante tarefa, unha tarefa libre de personalismos e dirixida a conseguir o ben común. Porque de non ser así, se resulta que o único que se persegue é obter un beneficio económico a expensas do noso estilo de vida, entón terei que lembrar-lle, señor alcalde, que os votos que vosté recibiu foron dos viciños de Pontedeume, e que levamos moi mal que os nosos votos non teñan o peso das influéncias dos mercadores do formigón, que as nosas opinións non teñan a calidade das dos especuladores. Non me gostaria que ninguén conclui-se que vosté menospreza aos eumeses e sobrevalora aos construtores; desde logo non lle seria nada beneficioso.

Mais se vosté foi capaz de me crear desasosego sobre o futuro de Pontedeume tamén me foi capaz de subverter a miña concepción do que debe ser un cidadán. Até agora creo que cumprin cos meus deberes como tal, pagando os impostos, abonando as sancións impostas por descoidos nas normas de tráfico (multas que os seus axentes tiveron a ben asinar), someter-me aos mandatos das leis, e sobre todo inculcar sobre os que de min dependian a importáncia da necesidade de respeitar unhas normas como forma de conseguir a convivéncia; algo, por outra banda, tan de sentido común que se aplica en todos os eidos da nosa actividade diária: hai un regulamento para os deportes, para o traballo, para o tráfico... e para a construción, como non. E onde hai lexislativo, hai executivo. De que servirian unhas normas se logo non fose posíbel velar polo seu cumprimento? Vosté é un executivo, polo cargo que lle toca ocupar, e consecuentemente debe dar exemplo de respeito ás normas. Como se non se atreveria a exixir á sua viciñanza o respeito polos editos que vosté promulga?

Pois ben, non logro entender que se un poder lexislativo, por riba do que vosté representa, lle exixe revisar unha licenza de obra, á cal se lle declara ilegal en determinados aspeitos, e non poucos, vosté opte por facer caso omiso e seguir conculcando a lei. Ou a Xunta de Galiza é incapaz de obrigar a todos por igual ao cumprimento das leis, ou os alcaldes están exentos do acatamento destas.

Comprenda que o meu desconcerto é imenso pois se opto por seguir o seu exemplo podo atopar-me o dia de mañá ante un tribunal que dite sobre min unha dura condena, pero se sigo tentando ser un cidadán respetuoso (algo que por outra banda me produciria a sensazón de estar facendo o parvo) terei que sufragar cos meus impostos os gastos dunhas demolizóns millonárias dunhas obras que vosté se empeñou en permitir a pesar dos mandatos en contra.

Ainda que desorientado, enoxado e descrido, permito-me enviar-lle un respectuoso saudo.

A QUEN OBRIGA A LEI?

Non cabe dúbida que o malestar que impera na cidadania eumesa no relativo ao tema urbanístico fixo-se patente cando se levantou, no lugar de Caldagueiro, un inmenso edificio que atenta contra a paisaxe sen xustificación algunha.
Para contradicer a aqueles que aínda esgrimen a legalidade de semellante obra, fago público un informe da Consellaría de Política Territorial, Obras públicas e Vivenda que desminte estas afirmacións.
Convén le-lo con atención para se decatar da gravidade do que acontece en Pontedeume. Inevitabelmente un non pode deixar de facer-se moitas preguntas.

Xunta de Galicia

Consellería de Política Territorial, Obras Públicas e Vivenda

Delegación Provincial

Servicio de urbanismo e inspección territorial

INFORME PROPOSTA DO SERVIZO DE URBANISMO E |INSPECCIÓN

TERRITORIAL DA CORUÑA

EXPEDIENTE

lnformativo de disciplina urbanística OT 107-04/169

Feitos: .

Construción de edificio de vivendas, locais e garaxes.

Emprazamento:

Avda. Doutor Villanueva Municipio: Pontedeume Provincia: A Coruña

Promotor das obras: Promociones Lagares Alvarez S.L.

Av.Ricardo Sánchez,17 15600 Pontevedra

Constructor das obras:

Construeume S.L. Estrada de Pontevedra-Monfero Km.3,3 15608 Pontedeume

Construporto Galicia S.L. Rúa Silva, 3 15350 Cerceda

Técnico redactor do proxecto:

500. Carlos Centera Baños Rúa Diego de León, 28 -28006 Madrid

501. 
     

Técnicos directores das obras:

D. Carlos Centera Baños (arquitecto)

D.Emilio Piñeiro Hermida (arquitecto técnico)

Como consecuencia da denuncia fornulada de oficio e por dona ........, e conforme ao disposto polo artigo 115 do Regulamento de disciplina urbanístisca, aprobado polo Decreto 28/1999, do 21 de xaneiro (en adiante RDU): plocedeuse á apertura dun período de información previa en relación cos feitos anteriormente raseñados, co obxecto de coñecer as circunstancias do caso concreto e a conveniencia ou non de iniciar o procedemento correspondente.
Das actuacións informativas practicadas resultan os seguintes:
FEITOS
PRIMEIRO.- En visita da inspección realizada ao Concello de Pontedeume, con data 15 de xuño de 2004, os vixilantes urbanísticos adscritos a este Servizo de Urbanismo constataron que, nun solo clasificado polo planeanento nunicipal como urbano, Zona Ubana de Nivel 2 (Z-1C2); estábase a contruir un edificio de vivendas conposto de planta baixa, seis plantas altas e aproveitamento baixo cuberta; do que nesa data atopábase xa executada a cimentación, estrutura e parte
da albanelería. Sinalando no informe elaborado ao respecto (folio 1 do expediente), que a obra incumpría o parámetro relativo a altura establecido na ordenanza municipal que lle é de aplicación. Complétase o informe con fotografías da
edificación denunciada, plano de situación grafado sobre o planeamento municipal copia da ordenanza aplicable (folios 2 a 8 do expediente).

Co datas 30 de xullo e 3 de agosto de 2004 recébese neste servizo as fotografias remitidas pola denunciante particular (folios 25 a 28 do expediente) e as súas axeitadas apreciacións cualificando a edificación denunciada de “mole e aberraciónno medio da ría".

SEGUNDO.- Da documentación remitida polo concello, a requirimento deste servizo, con data 30 de xullo de 2004; así como da solicitada persoalmente polos vixilantes urbanísticos nas dependencias do Concello e Pontedeume, con data 9 de agosto de 2004; son de destacar os seguintes extremos:
. Previo ao informe técnico favorable do arquitecto municipal, de data 23712/03 (folio 17 do expediente) a comisión de goberno do concello, coa mesma data e nº de expediente 175/2003 (folios 18-21 ), outorgou licenza ubanística municipal
para a construción du edificio de 51 vivendas, tres plantas de soto para garaxes, unha planta baixa comercial, tres pisos altos e un baixo cuberta en solo urbano consolidado nivel 2, Z1-C2 en avda. Dr. Villanueva, do Concello de Pontedeume.

Por acordo de data 6 de abril de 2004 (folio 23) a Xunta de Goberno Local|
aprobou o correspondente proxecto de execución.

. En idéntica data, 6/04/04, a Xunta de Gobeno Local concedeu á promotora licenza de parcelación dunha finca de 4.338,00 m² en dúas fincas: unha de 623 m² destinada á cesión ao concello para viais; e o resto da finca matriz, 3.715 m²,
para a construción do edificio que é obxecto deste expediente.

. lnforme do técnico municipal, de data 18 de xullo de 2004, (folios 14-15) no que conclúe afirmando que a licenza outorgada é confone as ordenanzas municipais, tras manifestar, a modo de xustificación: 'Es de tener en cuenta que
paralelamente a la avda. Doctor Villanueva, existe proyectada a un nivel inferior una calle y aún a un nivel más bajo la avda. de Ferrol, y que cuando se edifique en ambas calles la altura de la edificación en parte quedará tapada”.

TERCEIRO.- As obras denunciadas, segundo informe do vixilante urbanístico, de da 20 de setembro de 2004, consisten na construción dunha edificaión destinada a vivendas, locais comerciasis, trasteiros e garaxes; composta de tres semisotos, planta baixa, tres plantas altas e aproveitamento baixo cuberta; que se está a realizar en estrutura de formigón armado e cerramento de ladrillo. A parcela na que se ubica o edificio non está delimitada, a súa superficie segundo o proxecto de parcelación e descontando a supeficie cedida para viais é de 3.715 m², e segundo o proxecto de execución do edificio é de 2.714 m².

A edificación sepárase do eixo da estrada da avda. Dr. Villanueva (estrada de Pontedeume á praia de Andahío) 11,40 m., situándose paralelamente a citada avda. e con un fondo de 15,00 m. A altura desde o chan da planta baixa ata a parte inferior do forxado de inicio do plano da cuberta é de 12,50 m. e a altura desde este último punto ata a cumbreira é de, aproximadamente 5,12 m.

Ás datas de inspección. 9 de agosto e 20 de setembro de 2004, as obras atopábanse en cuno de execución, estando rematada a estrutura correspondente aos portais 2 e 3, que se atopan en fase da albanelería; e o portal 1 estça aínda en
fase de estrutura; por non estar rematadas as obras non se procedeu á súa vaaloración inicial nos termos do artigo 77 do RDU.

CUARTO.- No Concello de Pontedeume están vixentes as Normas Subsidiarias Municipais de Planeamento, aprobadas definitivamente o 12 de xuño de 1986, nesta normativa municipal o solo no que se ubican as obras denunciadas está
clascado como solo urbano, Zona urbana nivel 2, séndolle de aplicación a ordenanza Z-1C2.

QUINTO.- No informe do vixilate urbanlstico consígnanse (folios 93 e 94) os seguintes incumprimentos:

1. Respecto da clasificaión do solo no planeamento municipal. indica que, á vista do entorno do edificio e como se pode apreciar na reportaxe fotográfica e nas fotografias aéreas anexas ao informe, o edificio denunciado ubícase nunha masa
de solo entre as estradas de Pontedeume á praia de Andahío e a que vai á estación de trens (LC-143), carente de edificación e que se sitúa fora da malla urbana de Pontedeume, polo que é dubidosa a súa condición de solo urbano toda
vez que non reune os requisitos indicados no artigo 11 da Lei 9/2002. En todo caso, non axiste un grao da urbanización efectivo ao tratarse de parcelas vacantes e non existir as ráas previstas no planeamento, polo que son necesarios
procesos de urbanización, reforma interior etc. con distribución equitativa de cargas e beneficios e non simplemente obras accesorias e de escasa entidade que poidan executane simultaneamente coas obras de edificación ou construción
(artigo 12 lei 9/2002). Ademais os únicos servizos existentes son os de auga e electricidade que existen na estrada á que da fronte a edificación.

2. A construción realmente executada incumpre, alomenos, os seguintes parámetros respecto do proxectoo que serviu de base para a concesión da licenza:

. A altura máxima, que na ordenanza fixase en 12 m. e o edificio ten 12,50 m.

. Abríronse ocos na fachada posterior dos semisotos. ocos que non figuran nos planos do proxecto.

. A cuberta e o aproveitamento correspondente ten unha altura ata a cumbreira de 5,12 m. cando a altura fixada no apartado 2.2 b) das normas municipais éde 4,OO m.

3. O proxecto que serviu de base para a concesión da licenza municipal incumpre os seguintes parámetros das das N.S.M.P. de Pontedeume:

. A planta baixo cuberta ten a consideración dunha planta máis, xa que de acordo co establecido no punto 2.2 apartado a) das N.S. se incluirá dentro do número de plantas, como unha mais, o aproveitamento baixo cuberta no caso
de que se dedique a vivenda; e no proxecto que serviu de base á licenza o baixo cuberta dedícase a vivenda (duplex).

. O incumprimento da altura e número máximo de plantas incúmprese en maior grado no lateral esquerdo da edificación, xa que a limitación indicada de altura debe cumprirse en todas as fachadas, segundo se indica no apartado c) relativo a alturas da ordenanza de aplicación, e neste caso os semisotos teñen a cota do solo por enriba da rasante da rúa lateral á que tamén da fronte segundo os planos do planeamento.

. Non pode admitirse o uso de casetóns abuhardillados no aproveitamento baixo cuberta xa que non se cumpre co número máximo de plantas (apartado 2.2 b)cubertas das normas urbanísticas).

. Os accesos aos garaxes aparecen nos planos da fachada posterior polo que tame se incumpriría a altura máxima na citada fachada.

4. lncúmprese o artigo 104 b) da Lei 9/2002, relativo ás normas de aplicación directa, en canto que a edificación está situada no borde dunha estrada de traxecto pintoresco e a súa situación, masa e altura limitan o campo visual para a
contemplación da beleza natural do entorno.

CONSIDERACIÓNS XURÍDICAS

1.- En base aos feitos e incumprimentos reseñados nos apartados precedentes, estímase que a licenza urbanística municipal, que ampara a edificación obxecto deste expediente, e que foi outogada con data 23/12/2003, baixo a vixencia da
Lei 9/2002, de ordenación ubanística e protección do medio rural de Galicia (LOUG); ha de reputarse nula por contravir o ordenamento urbanístico nos extremos que de seguido se expoñen:

1º.- A clasificación do solo como urbano nas NN.SS. de Pontevedra, clasificación na que se fundamenta a licenza, non se corresponde coa realidade física existente na actualidade tal e como se pon de manifesto no informe dos vixilantes
urbanísticos ao sinalar que se trata dun solo ubicado entre dúas estradas, fora da malla urbana, carente de edificacións e dun grao efectivo de urbanización e que unicamente conta con servizos de auga e electricidade ao pé da estrada á que dá
fronte a edificación denunciada. Esta descrición resulta corroborada pola reportaxe fotográfica obrante aos folios 101 a 103 do expediente e pola circunstancia, recoñecida no informe técnico municipal (folio 14 do expediente), da existencia de dúas rúas proxectas que aínda no se chegaron a executar.
O solo no que se empraza a edificación denunciada non pode ser clasificado na actualidade, e moito menos ao tempo de aprobación do vixente planeamento municipal en 1986, fai 18 anos, como solo urbano xa que cono sinala reiterada e
constante xurisprudencia do Tribunal Supremo (entre outras, sentencias de 26 de xaneio e 20 de novembro de 2000, e de 23 de outubro de 2002): As facultades discrecionais que, como regra xeral, han de recoñecerse ao planificador para clasificar o solo na forma que estime máis convinte, teñen o seu límite no solo urbano, pois solo pode clasificar como tal o que efertivamente o é no momento no que o plan se formule e non outro. A realidade fisica do terreo na actualidade, descrita literal e fotograficamente no informe do vixilante urbanístico, nos termos en que quedan expostos, pon de relevo que as NN.SS de Pontedeume clasificaron, fai 18 anos, como urbano solo que aínda agora carece dunha
urbanización básica constituída por vías perimetrais e dos servicios urbanísticos precisos para ser considerado como tal|. En consecuencia, a ilegalidade da norrna municipal ao clasificar como urbano solo que non o era arrastra a correlativa
ilegalidada da licenza que nela se fundanenta.

En todo caso, aínda que se lle atribuira a este solo a clasificación de urbano, por aplicación da disposicibn transitoria primeira, apartado 1. b) da LOUG, en ningún caso podería calificarse de consolidado por non reunir as condicións establecidas no arfigo 12.a) do devandito texto legal; e tratándose de solo ubano non consolidado serla preciso, conforme ó artigo 20 d) da LOUG, proceder a distribución equitaiva dos beneficios e cargas do planeameno co anterioridade ó inicio da execución material deste, ó que non se procedeu no suposto examinado.

2º.- En segundo lugar, a licenza de referencia vulnera frontalmente a norma de apliación directa contida no artigo 104 b) da LOUG segundo o cal: Nos |lugares de paisaxe aberta ou natural, sexa rural ou marítima ... e nas inmediacións das
estradas ou camiños pintorescos non se permitirá que a situación, masa ou altura das construcións, muros e cerramentos. . . limiten o campo visual para contempla- las belezas naturais, rompan a harmonia da paisaxe, desfiguren a perspectiva
propia dela ou limiten ou impidan a contemplación do conxunto. O valor paisaxístico desta zona está acreditado pola declaracibn da comarca eumesa cono paraxe pintoresco polo Decreto 2.234/1971, paraxes que, conforme á disposición transitoria oitava da Lei 16/1985, de Patrimonio Histórico Español, mentras non sexan reclasificados conforme a disposición final da Ley 15/1975 de Espacios Naturais Protexidos, conservarán a condición de Bens de lnterese Cultural. Asi como pola inclusión da comarca umesa no invetario de patrimonio cultural da provincia de A Coruñaa das Normas Complenentarias e Subsidiarias de Planeamento Provincial: que conforme á disposición adicional segunda da Lei 8/1995, de patrimonio cultural de Galicia, determina a súa inclusión no |inventario xeral de patrimonio cultural| de Galicia.

As propias NN.SS de Potedeume recoeñcen. de xeito incidental|, o valor paisaxístico da zona ó dispoñer na ordenanza Z-1C2 apartado C) (folio 120 do expediente), que “en funcibn de la defensa del paisaje y carácter de la misma, contemplado desde la Rivera, se exigirá que todas las fachadas posteriores de su edificación sean tratadas como fachadas nobles o pricipales". Tal previsión no evita que a edificación obxecto deste expediente constitúa un paradigna dos atentados á paisaxe que o precitado artigo 104 da LOUG poscribe. En efecto, como se aprecia nas fotografas obrantes ao folio 111 do expediente, o edificio sitúase ao pé da estrada de Pontedeume á praia de Andahío, que discurre palela ao borde costeiro, auando, nese tramo de estrada, como unha pantalla de ladrillo e formigón que interrompe a visión e o disfrute das belezas naturais da franxa costeira e da vista panoranica da ría de Ares na desembocadura do rio Eume. Desde outra perspectiva, as fotos obrantes nos folios 25, 26, 27 e 105 do expediente, entre outras, evidencian con contundencia o impacto visual do edificio no paseo narítimo e praia da Magdalena de Cabanas, rompendo a harmonía dapaisaxe.

3º.- Ademais das vulneracións do ordenamento urbanítico que se expoñen nos dous apartados precedentes, a licenza urbanística de referencia infrinxe a normativa municipal, alomenos, no que se refire á altura e número de plantas nos
termos expostos no feito cuarto, apartado 3 deste informe- proposta.

Conforme ao artigo 212-2 da LOUG, en todo caso as licenzas contrarias ao ordenamento urbanístico deberán ser revisadas a través dalgún dos procedementos de revisión de oficio previstos nos artigos 102 e 103 da Lei 30/1992, do 26 de novembro de réime xurídico das administracións públicas e do procedemento administrativo común, ou polo procedemento do artigo 127 da Lei da xurisdicción contencioso-administrativa.

II.- Ademais, tal e como se recolle no informe dos vixilantes urbanísticos (folio 93) a obra realmente executada non se axusta as condicións da licenza outorgada no que se refire á altura máxima da edificación (12 m.) que acada 12,50 m.; á
existencia de ocos na fachada posterior dos semisotos, ocos que non figuran nos planos do proxecto que serviu de base á concesión da licenza e á altura de cumbreira que à de 5,12 m. superando os 4,00 m. de altura máxima permitida.

O artigo 209 da LOUG establece: Cando se estivesen executando obras sen axustarse as condicións sinaladas na licenza. o alcalde dispoñerá a suspensión inmediata dos devanditos actos e procederá a incoar o expediente de reposición
da legalidade, comunicándollo ao interesado.

Por tódolo que antecede, en cumprimento do artigo 1 18-1 do RDU, PROPONSE:

Requirir ao Concello de Pontedeume pa que proceda a revisar a licenza outorgada pola comisión do goberno, con data 23 de decembro de 2003 e número de expediente 175/2003. por ser contraria ao ordenamento urbanístico nos terrnos
expostos na consideración xurídica detsa informe: e para que cumpra as súas obrigas, impostas polo artigo 209 da LOUG, respecto das obras executadas sen axustarse ás condicións da referida licenza.

A Coruña, a 11 de outubro de 2OO4

A XEFA DA SECClÓN DE DISCIPLINA URBANÍSTICA:
María Asunción Gómez Casal

O XEEFE DO SERVIZO DE URBANISMO E INSPECCIÓN TERRITORIAL:
Juan Carlos Prado del Valle

Repensando Pontedeume

Un colaborador aponta-me a idea de estabelecer un paralelismo entre unhas vilas alemanas e a nosa
vila de Pontedeume.
Poderia-mos facer un exercício de imaxinación e repensar Pontedeume, como se dunha arte de máxia se trata-se.

Nesta primeira instantánea vemos o paseo marítimo. Fixade-vos que enriba do povo hai ainda unha
fraga que escala até o monte Breamo? e ao fondo unha ponte que atravesa o rio.









Unha nova perspectiva desde a outra beira da ria, e a fraga novamente dominando a paisaxe. Fixade-vos que tamén aqui teñen as mesmas dificultades de espazo e sen embargo non teñen a obsesión por medrar.














Aqui podemos apreciar unha vista aérea e a fermosa ponte que dá entrada á Vila. Como vedes o o
verde é parte consubstancial da paisaxe.

















Unha visión estilizada de Caaveiro, como dixo un bon amigo. Non seria moi difícil reconstruir o noso
mosteiro, non si?

Unha aportación interesante

Permito-me poñer en primeira plana un comentario enviado a esta páxina que, a pesar do seu anonimato, parece-me importante dá-lo a coñecer.

Parece que lo del Concello de Pontedeume es mucho mas grave de lo que parece a simple vista. Según la información que he leido existen ya informes de la C.O.T.O.P corroborando la ilegalidad de varias obras en nuestro municipio. Uno de ellos es sobre el comentado edificio de Caldagueiro, según el informe la C.O.T.O.P de oficio y a instancias de una denuncia particular, realizaron una inspección en junio de 2004, en donde se indica:
1.Se ha concedido licencia por parte de la comision de gobierno local 6 meses antes del informe favorable del técnico municipal, en todo caso este ultimo justifica la licencia en base a que “existe calle proyectada a un nivel inferior, y que cuando se edifique en ambas calles la altura de la edificación en parte quedara tapada”.
2.El edificio supera las alturas permitidas, presenta 12.50 m a cornisa cuando la máxima es 12 m. La cubierta presenta desde la cornisa una altura de 5.12 m, cuando se autoriza un máximo de 4 m. Se están realizando casetones abuhardillados en la cubierta cuando no están autorizados, se realizan viviendas bajo cubierta independientes cuando esta prohibido.
3.El suelo sobre el que se ha concedido la licencia esta sin ningún tipo de servicio, no existen calles, aceras, alcantarillado, electricidad, en ningún caso se puede considerar suelo urbano, según el informe de la C.O.T.O.P existe un grave error en la Normativa municipal que en su día considero esta zona como suelo urbano consolidado cuando realmente debería ser urbanizable, es decir falta hacer el proyecto de urbanización, en el cual se repartan equitativamente las cargas y los beneficios de la capacidad de edificar. Y parece que sobre esto hay amplia jurisprudencia de sentencias del tribunal supremo. Esta ilegalidad lo que promueve es la situación actual de extorsión de esta promotora sobre los terrenos colindantes para poder variar ligeramente el trazado definitivo de los viales para poder disponer adecuadamente su construcción ya que la parcela actual tiene 30 metros de fondo y necesitan 33 para poder hacer 1 bloque de 15 de fondo desde cada calle con un patio entre ellos.
4.Por otro lado resulta que la Comarca Eumesa desde 1971 esta declarada como paraje pintoresca por el decreto 2234/1971, de patrimonio español, y esta incluido en el inventario xeral de patrimonio cultural de Galicia. Según esto y la ley de ordenación urbanística de Galicia, esta prohibido realizar en las carreteras o caminos con vistas panoramicas edificaciones que generen barreras que interrumpan la vision y este claro es evidente que el edificio impide la vision de las bellezas naturales de la desembocadura del Eume. Ademas de impacto visual desde la playa de la madalegna y paseo marítimo, rompiendo la armonia del paisaje. Esto tambien es lo que promulga la ley de costas del 1988, en zonas de borde costero hasta 500 m de la linea de marea.
Finalmente el informe de la C.O.T.O.P propone: Requerir al Concello de Pontedeume para que proceda a revisar a licenza outorgada xa que nula de pleno dereito ao contravir el ordenamento xuridico, e para que cumpra as suas obrigas, impostas polo artigo 209 da Ley de Ordenación urbanística de Galicia, respecto das obras executadas sen exustarse as condicions da referidad licenza.

Como poder ver claramente la obra es ilegal a todas luces, ya por licencia nula y por superar las alturas máximas permitidas por la normativa. Lo que ya es el colmo es que este informe es de fecha 11 de octubre de 2004, y a estas alturas la obra no ha sido paralizada tal y como se le exige al Alcalde de Pontedeume. Después de ver esto uno ya no entiende nada, parece que si existen unos organismos por encima de las autoridades locales, que investigan, hacen informes, dan ordenes, pero al final no sirven para nada ya que los infractores iniciales desde luego ya sabían que lo habían hecho mal desde el principio y las leyes que vulneraban. Lo lógico es que la C.O.T.O.P viniera directamente a paralizar las obras ilegales y evitara que estas se terminen y se vendan a los ciudadanos en general ignorantes de todos estos asuntos burocráticos. Así al final dejan pasar el tiempo los sinvergüenzas se llevan los millones y el expediente de derribo de quedan a los propietarios. Es una vergüenza!!!.


El otro informe que existe de la C.O.T.O.P , y se refiere a una vivienda unifamiliar realizada en Nogueirosa, por parte de un conocido constructor local.
Según el informe se realiza visita en septiembre de 2003 y mazo de 2004, en el informe del vigilante urbanístico se indica:
1.Se ha concedido Licencia municipal para agrupación y segracion de fincas en zona clasificada como de protección costera.
2.Un mes de concedida esta licencia se solicita licencia de construcción de vivienda unifamiliar en una de las parcelas segregadas, este expediente presenta informe favorable del técnico municipal indicando literalmente que se concede licencia para “obras de construcción de vivenda unifamiliar, composta de semisótano, planta baixa e planta alta, a empezar en solo de protección costeira Z-4, en ....”. INCREÍBLE en la propia licencia se dice que la zona es de protección y se concede licencia!!!.
3.Según la visita a la obra por parte del vigilante urbanístico, se indica que la edificación tiene una altura de 7.80 m. cuando lo máximo son 6.80 m., tambien hay discordancia entre la licencia y el proyecto por añadir un cuerpo no contenido en el proyecto de 3.35x4.20 m.

Consideraciones jurídicas.
1.La licencia de ayuntamiento es nula por estar prohibida la reparcelacion urbanística en suelo rustico según art. 172 de la lei do solo de Galicia. Se tipifica como infracción urbanística muy grave.
2.La licencia otorgada para la construcción de vivienda en zona de protección costera infringe de modo patente, el art. 79 de la lei do solo de Galicia, nas areas de solo rustico protegido, prohibe cualquier tipo de transformación de su destino o naturaleza. De nuevo se tipifica como infraccion muy grave el incumplimiento u realización de edificaciones en suelo rusticos de especial protección.
3.Según los arti. 180 y 182 de la LSG y 67 de RDU declaran NULAS DE PLENO DERECHO las licencias otorgadas con infraccion de la zonificacion en suelo rustico con especial protección.
4.Finalmente la obra ni se ajusta a la licencia, presentando aumento de altura y volumen, por lo tanto se puede iniciar los expedientes de reposición de la legalidad y sancionar sin necesidad de condicionar tal iniciación a la previa anulación de la precitada licencia.

Por todo esto la C.O.T.O.P propone:
1.Requerir al Concello de Pontedeume para que proceda a la revisión de la licencia de parcelación urbanística ilegal, por infracción urbanistiva muy grave.
2.Requerir al Concello de Pontedeume para que suspenda los efectos de la licencia e inmediata paralización de las obras de construcción de dicha vivienda, por se NULA DE PLENO DERECHO.
3.Incoar expediente de reposición de la legalidad respecto de las obras ejecutadas sen ajustarse a licencia.
4.Incoar expediente sancionador por la comisión de infraccion muy grave especificada en apartado 4 anterior.

Como podeís ver en este caso ya existe también expediente abierto con ordenes en marcha, decir que es de fecha 14 de abril de 2004, ya se dice que la licencia es nula y la obra ilegal y se incoa expediente de reposición de la legalidad (demolición). De nuevo como podemos ver el Sr Alcalde del Concello del Pontedeume, no ha ordenado la ejecución de estas ordenes, y la obra se a finalizado recientemente, incluso para rematarla con mas “chulería” con tejado de pizarra, que esta prohibido en esta zona por la normas subsidiarias de Pontedeume.

Desde luego después de leer esto uno puede decir “vivir para ver”, ya no se puede ser mas ilegal, esta claro que en este ayuntamiento han perdido el norte hace mucho tiempo, y lo peor es que con la gravedad de lo que hacen, desde arriba no paren esto inmediatamente, la fiscalia tiene que entrar aqui a saco. No va a quedar mas remedio que salir a las calles para reclamar justicia, por que sino nos van a cementar este pueblo para el lucro de 4 salvajes.

Creo que con una situación tan grave como esta y tan documentada no rompe el saco de una vez, es que no existe justicia en este mundo, y por lo tanto es normal que esta gente se crean los amos del mismo.

Espero que al leer esto dejeis almenos vuestra impresion bajo estas lineas y desde luego es necesario informar claramente al resto del pueblo de esta situacion para que cesen los comentarios sin fundamento se escuchan habitualmente.

--

MANIFESTO

Moi mal teñen que estar as cousas para que xurda un colectivo de persoas que traballen a prol da preservazón do património arquitectónico e urbanístico de calquer vila ou cidade de Galiza. E é que o panorama actual non é o máis apropriado para semellantes mesteres. Sen embargo en Pontedeume acaba de se formar un grupo que traballará neste senso, e que tentará incidir sobre os organismos públicos potenciando ao mesmo tempo a participación social na resolución destes problemas. Este colectivo toma para si o nome de FUSQUENLLA, lembrando a aqueles que se alzaron contra o poder dos señores feudais, e que tentaron botar abaixo os seus castelos, distintivos estes do deu poder económico e político.

A modo de apresentación elaboraron o seguinte manifesto.

MANIFESTO EN DEFENSA DUN URBANISMO RACIONAL PARA PONTEDEUME

Nos últimos tempos estamos asistindo na vila de Pontedeume a unha agresión intolerábel contra o noso patrimonio arquitectónico e paisaxístico. A recente construcción no lugar de Caldagueiro dun descomunal conxunto de vivendas –obra de forte impacto ambiental que, trala súa terminación, vai a alterar definitivamente a configuración da liña de costa- e as crecentes ameazas sobre o Mercado municipal –cuio interés reside no só no seu valor estético, senon no seu carácter público-, revelan as cesións do goberno municipal ás presións das empresas constructoras e a renuncia á súa responsabilidade en materia de ordenación urbana. Contradecindo a letra e o espírito do Plano de Ordenación Urbana vixente e tamen do que está a punto de aprobarse, asistimos atónitos ó deterioro da franxa costeira, zoa de singular valor paisaxístico. Como si de un retorno a outras épocas se tratara, cando o feísmo se extendía como unha plaga temible e a destrucción dos monumentos do pasado semellaba condición indispensábel para acceder á modernidade, contemplamos ós responsabeis públicos confundidos por unha errónea concepción do progreso e fascinados polos lucrativos ingresos que para as arcas municipais supoñen as licencias de obras.

Esta asociación entre construtores sen entrañas e políticos sen sensibilidade non pode producir outros froitos que a desfeita urbanística que estamos a sofrer aquí, como en outros moitos lugares da costa galega, por onde se espallan sen medida novas urbanizazóns inspiradas nun modelo caduco e lesivo de desenvolvemento económico: o turismo de masas e a explotación abusiva dos recursos naturais; modelo que xa estragou o Levante español. Agora, tócanos a nos.

E mentres, a auténtica política de vivendas, á que responde a necesidades básicas da cidadanía, allea ó mundo do pelotazo urbanístico, queda por facer. ¿E esta a política progresista que alenta o noso goberno? Porque nós, como veciños de Pontedeume, consideramos que ten que haber outra política en materia de urbanismo, respetuosa co entorno natural, que é a nosa principal fonte de riqueza, e cun patrimonio cultural que debemos preservar, propoñemos:

-unha política de vivenda cunha clara orientación social, non tecida polos fíos de araña da especulación

-a rehabilitación do casco histórico e a súa promoción como espacio comercial e residencial

-a adopción de medidas encamiñadas a protexer os espazos naturais e os edificios singulares (Biblioteca, Mercado, Concello,..)

-a oposición a calquera forma de enaxenación dos bens e dos espazos públicos

-o acordo de toda a cidadanía na definición dun modelo de vila habitábel, aberto, moderno e humano

A pesar dos pesares

Quen non lembra a teimosia do presidente Bush cando se empeñaba en promover unha guerra en Iraq baixo a xustificación da existéncia de armas de destrucción masiva, argumento logo demostrado falso? A pesar diso, a guerra levou-se a cabo porque era un obxectivo irrenunciábel e non se podia admitir que - seguindo unha máxima de certos xornalistas - a verdade bota-se a perder unha boa história. Non seria este o único caso no que, tratando de xustificar unha acción, se argüi-se calquer razón por absurda que fose. Aznar tivo un comportamento similar cando a raiz do 11-M empeñou-se en contradecir a realidade por interese partidista. Esta actitude contumaz parece unha enfermidade espallada entre a clase política que non dubida en marcar-se un propósito e vende-lo logo como se dun vulgar feirante se trata-se. Ao revés que no pensamento científico, aquí a tese condiciona á hipótese; o resultado non ven dado polos razoamentos senón que son os razoamentos os que se forman a partir da conclusión.

Tampouco os nosos pequenos mandatários son inmunes a esta enfermidade. A propósito da informe promovido polo concelleiro de servizos sociais de Pontedeume que tenta xustificar a construcción dun aparcadoiro soterrado debaixo do mercado municipal, convén fixar-se en como chega ao resultado a pesar dos pesares. Transcribo o informe:

"A proposta de Debaixo do Mercado é claramente a máis conforme coas opinións dos comerciantes, dobrando incluso á segunda opción No parque Sarmiento. De todas formas non podemos esquecer que onde está o mercado podemos falar da posíbel potencialidade arqueolóxica da zona (existíu un pazo e unha capela) que pode motivar a paralización da obra por tempo indeterminado. Os comerciantes son conscientes disto. A infraestructura que se tería que montar nos arredores do mercado e na Praza do Conde para a construcción dun apracadoiro soterrado poderían permanecer durante moito tempo se se paralizaran as obras por achádegos arqueolóxicos, provocando non só a suspensión evidentemente das actividades do mercado, tamén poderían afectar ao feirón semanal. Isto podería ocasionar unha baixada no número de clientes por tempo ainda indefinido que tería consecuencias sobre os ingresos dos comerciantes. Chegado o caso, na hipótese de que a construcción do parcadoiro soterrado levara 3 anos ou máis, incluso podería provocar o peche dalgún establecemento comercial se non se tomaran medidas para evitalo.
Eu considero o emprazamento debaixo do mercado como a mellor proposta pola súa proximidade ao casco vello, básico para a comodidade que require o comercio actual para ser competitivo."

OUTRA VOLTA DE TUERCA

Segundo publica hoxe un xornal galego o Concello de Pontedeume encargou unha enquisa entre os comerciantes da vila para saber a sua opinión acerca dos problemas derivados da falta de aparcadoiros e a solución que aqueles apuntaban pasaba, segundo o concelleiro Manuel Rei, pola construcción dun aparcadóiro subterráneo na Praza do Conde e a demolición do actual Mercado Municipal.

Até aquí a noticia. Todo o trasfondo pareceria próprio dunha história surrealista se non fose veraz, lamentábel pero veraz. Vaiamos por partes.

Na enquisa que se lles fixo aos comerciantes non se lles pedia manifestar-se sobre se a solución do aparcadóiro na Praza do Conde era a adecuada. Nin siquera se lles mencionaba esta posibilidade. Só se reclamaba deles unha resposta acerca de se existian problemas de aparcamento en Pontedeume. Como a ninguén se lles escapa que estes problemas existen é doado supor que a resposta foi positiva. Pero a solución que se ofrece puxo-a o responsábel do inquérito. Un exemplo de como se aproveita un descontento xeralizado para avalar un proxecto que o Concello, e non se sabe ben se outros intereses ocultos, tentan materializar ao prezo que sexa, ainda que haxa que obrigar a Património a rectificar a sua valoración sobre o valor arquitectónico do edificio do mercado. Hai un obxectivo e fai-se preciso crear un estado de opinión favorábel para a sua consecución. Unha estratexia máis própria dun poder maquiavélico que dun concello verdadeiramente representativo dos seus cidadáns; unha práctica que busca sustituir, mediante a manipulación, a participación cidadá pola sua disponibilidade en favor dunha política xa elaborada á marxe dos intereses da comunidade.

E xa que falamos de representatividade, que caberia dicer se para xustificar unha declaración de guerra, un determinado goberno dunha determinada nación fixe-se valer o resultado dun referendo realizado entre os militares dese pais? Ou se para modificar o Código Penal se consulta-se ao Poder Xudicial en lugar de face-lo ao Parlamento? É doado saber que calificativos mereceria semellante comportamento. Como se pode, polo tanto, esgrimir a opinión dunha parte dos comerciantes para bendecir unha medida que afecta a todos os eumeses? Reclamamos que se preserve o património de Pontedeume porque nel está o seu futuro, o futuro dos seus habitantes. E reclamamos que se escoite a opinión de todos os sectores da sociedade, como práctica habitual dos sistemas democráticos, para que se tomen decisións en beneficio da maioria.
Despois de todo o dito, non estaria demais que o custo da elaboración da enquisa non corre-se a cargo do erário público.

Chalé Rosa en primeiro plano e ao fondo edificio de vivendas que tapou a entrada principal do chalé

Á esquerda aparece unha imaxe do estado actual da "faraónica" obra que se está a levantar nunha das paraxes máis fermosas de Pontedeume, á beira da costa. As outras son imaxes promocionais do proxecto xa finalizado que a empresa ten a ben publicitar como unha obra de "500 vivendas nun enclave natural único".
Son moitas as razóns polas que debemos criticar este proxecto pero só duas delas abondarian para descalifica-lo totalmente. Unha, o enorme impacto visual e ambiental que exerce sobre un lugar que a ninguén se lle escapa como un dos máis apreciados polo seu valor paisaxístico da costa eumesa, e non esquezamos a enorme importáncia que isto ten como factor para conseguir unha maior calidade de vida. Outra razón, xa legal ainda que non tan afectiva como a anterior, seria a manifesta ilegalidade do proxecto por canto o plano de urbanismo de Pontedeume especifica que as edificacións que se realicen nese lugar non deberán levantar maís de cinco prantas co fin de preservar o entorno privilexiado da costa. Como é doado apreciar na fotografia, o actual edificio levanta oito prantas.

Debe sinalar-se que tanto este proxecto como a obra que asfixou completamente o "chalé rosa"situado no paseo marítimo pertencen ao mesmo promotor inmobiliario que ten a dubidosa honra de contribuir máis que ninguén ao deterioro urbanístico de Pontedeume.

Praza do Conde

Quizais debamos lembrar o que foi e é a Praza do Conde na que actualmente se atopa o Mercado Municipal, un edificio en situación de abandono dende hai xa moitos anos, como se se desexa-se aboca-lo ao seu fin definitivo. Nesta praza atopaba-se o Pazo do Conde, unha fermosa construcción que a pesar de ser declarada monumento histórico-artístico foi derrubado no ano 1934. No seu lugar aparece hoxe o Mercado Municipal, unha edificación obra do arquitecto Antonio Tenreiro. No ano 2003 o Concello de Pontedeume pide permiso á Dirección Xeral do Patrimonio para derrubar o devandito mercado e facer no seu lugar un centro comercial e un aparcadoiro subterráneo. Esta petición é denegada en base a que o edificio actual está catalogado xunto con toda a obra do devandito arquitecto e ademais poderian aparecer xacimentos arqueolóxicos nas excavacións necesárias para a construcción do novo centro. Sen embargo, as razón dadas pola corporación municipal, ainda que cuestionabeis, tiñan parte de fundamento: o edificio do mercado estaba moi deteriorado e facia-se imprescindíbel dotar á vila de espácio para aparcadoiro.

Sobre a primeira das razóns poderia-se dicer que non se axusta estrictamente á verdade por canto unha rehabilitación e incluso ampliación do actual mercado abondaria para solventar o problema. Mais hai certos datos nas argumentacións da corporación municipal que resultan sospeitosas de encubrir outras intencións, intencións que estarian enmarcadas unha vez máis na problemática da especulación e do tráfico de influéncias. Tal e como se fai constar na petición para proceder á demolición do mercado, pretende-se construir un centro comercial e un aparcadoiro subterráneo que seria xestionado por unha empresa privada que non cobraria nada pola sua construcción a cambio de ter a potestade de explotar ámbolos dous proxectos. Non é disparatado deducir que este altruismo empresarial pode deixar sen traballo aos actuais pequenos autónomos que hoxe explotan uns postos de venda que son os seus únicos recursos de vida, e que no seu lugar poderia aparecer un grande hipermercado propiedade de calquer das distintas grandes corporacións do sector.

En canto á segunda das razóns, o aparcadoiro tan necesário para a vida comercial da vila, só dicer que no seu dia foi feito un estudo da sua viabilidade por encargo do actual alcalde de Pontedeume e a empresa que o levou a cabo concluiu que tal aparcadoiro non era viábel por canto a meirande parte dos dias do ano non se cubririan as prazas precisas para face-lo rendábel.

Ante a negativa de Património a conceder os permisos para a demolición do edificio e construcción do aparcadoiro, o Concello de Pontedeume opta pola rehabilitación e consigue da Condelleria de Industria un compromiso de subvención para encarar as obras. Todo isto sucede no ano 2004 e o concelleiro de urbanismo anúncia que as obras poderán-se iniciar a principios de 2005.

Pero a teimosía é unha capacidade inerente aos cargos políticos. Non se sabe se por mor do cambio de goberno ou por presións de certas corporacións comerciais, a corporación municipal está disposta a retomar o seu proxecto inicial e solicitar á Xunta que proceda á descatalogación do mercado municipal para acometer a sua perseguida obra.

As reflexións que un cidadán normal pode-se facer ante estes feitos son várias e desacougantes. O poder político (ou o que seria peor, o poder económico) non pode exercer os seus privilexios sobre outros organismos, como por exemplo Património, para alterar a catalogación dos conxuntos histórico-artísticos ao seu libre albedrio. Seria factíbel que un goberno influi-se sobre os xuices para que nun intre determinado un delito deixa-se de sé-lo por interese partidista? É posíbel que un monumento arquitectónico deixe de sé-lo por decreto dun alcalde ou concelleiro? Que escuros intereses teñen a capacidade de facer perseverar aos nosos representantes en posicións obstinadas a sabendas de incurrir en ilegalidades? E xa que utilizo o vocablo representante, non estará demais lembrar que a eséncia da representatividade consiste en administrar os bens públicos en beneficio da comunidade sen atender aos cantos de serea dos sectores financieiros.

Debo recordar que hai algúns anos, o anterior alcalde de Pontedeume tentou cambiar a Fonte do Pilón que adorna a Praza do Conde. Os veciños da vila consideramos que, ainda que poderia non ser moi bonita, xa formaba parte da história de Pontedeume, e manifestamo-nos en contra dese cambio conseguindo paralizar tan abominábel idea. Alguns dos manifestantes que tomaron parte naquela reivindicación, hoxe forman parte do goberno local que pretende non só tirar a fonte senón moito màis.

Por un entorno con pasado e con futuro

Quero facer-me eco dun artigo aparecido no xornal The New York Times e que o xornalista Alan Riding titulaba "Cando os edificios feos merecen o seu derrubamento". Segundo este comentarista, o presidente do Real Instituto de Arquitectos Británicos, George Ferguson, propuxo a creación dunha categoria máis radical para edificios que merecen ser derruidos, o grao X. A idea parte da crenza de que o que hoxe pode parecer magnífico mañá pode ser considerado unha ofensa para a vista, en palabras de A. Riding. E segue comentando: O principal culpábel é o estilo moderno de posguerra, enraizado no idealismo purista do Movemento Bauhaus, pero distorsionado pola présa para reconstruir e espallar as cidades europeas ao longo da década dos sesenta. Os bloques de edificios e vivendas de cemento que brotaron nas cidades e nos pobos europeos aliviaban a presión demográfica, construian-se axiña e, no seu dia, parecian modernos. Hoxe resultan feos. O presidente dos arquitectos, George Ferguson, escribia no The Evening Standard de Londres: "Quero que o goberno conceda subvencións para a destrución", en referéncia a este tipo de edificios. "Con que frecuéncia unha mala edificación destrozou unha vista fermosa?"
Escrebe Riding: O argumento de Ferguson é que a calidade de vida ve-se afectada pola estética do que lle rodea a un: a harmonia visual pode ser reconfortante; un bloque moderno nun bárrio medieval ou incluso vitoriano resulta irritante. E nisto, os arquitectos, xunto cos urbanistas e os promotores, teñen unha responsabilidade específica. Se non che gosta unha película podes sair do cine; se che disgosta un cadro, podes volve-lo contra a parede. Pero os arquitectos son os únicos artistas que poden impoñer a sua estética ao público. E ao público raramente se lle permite opinar.
Máis adiante recolle de novo declaracións de Ferguson: "Manifestei-me contra a mania de construir fitos. Penso que nos estamos deixando seducir polas fotografias e as revistas de arquitectura. Creo na construción de lugares. O deseño urbano e a planificación xeral, incluida a escala, son máis importantes que a arquitectura"
E apostilla Riding: As grandes cidades históricas deben crecer e renovar-se, pero deberian procurar non borrar o seu pasado.
Todo o dito á valido para Pontedeume, facendo unha salvedade. Aquí non se trata de resolver un problema demográfico, que non existe, senón de resolver o problema daqueles que consideran que o mellor investimento que se pode facer hoxe en dia é mercar unha vivenda que con toda seguridade se revalorizará no futuro. O prezo a pagar é dobre: a perda da identidade da vila eumesa considerada conxunto histórico-artístico, e a perda de calidade de vida dos seus habitantes.

Pontedeume patrimonial

Estamos asistindo a un deterioro urbanístico da Vila de Pontedeume como nunca antes se deu, froito da especulación inmobiliaria, e que terá a corto prazo unha perda do que supón a maior riqueza do noso concello: o seu patrimonio artístico e monumental, o seu entorno e a sua própria identidade como vila.
O obxecto deste foro é conseguir unha participación ampla de todos os veciños preocupados por esta problemática e lograr incidir sobre aqueles que teñen a capacidade e a obriga de procurar un crecemento sostíbel e harmónico de Pontedeume: os rexedores locais ou, no seu defecto, a própria Xunta de Galiza.

Vista de Pontedeume