Cando empezamos esta andáina polos espiñentos camiños do urbanismo non podiamos pensar que o muro que se levantaba ante nós, chame-se Caldagueiro ou antiga casa de D. Pablo, ocultaba unha paisaxe máis desoladora do que nun primeiro plano se albiscaba. Detrás dos colosos de formigón habia intereses, corrupción, especulación, abusos, prevaricación, influéncias e cloacas. Sobre todo, isto.
Por esas cloacas circulou todo tipo de suciedade. Por moito que os concelleiors e o seu alcalde á cabeza se empeñasen en clamar que todo era legal, logo demostrou-se, con documentos na man, que a ilegalidade ateigaba toda a política urbanística do concello e eles mesmos viron-se na obriga de asinar os decretos que o certificaban. Cunha man explicaban unha cousa e coa outra asinaban o contrário. Todo un exercicio de esquizofrénia política.
Certos promotores viron-se forzados a abandoar os seus proxectos por ser desestimados pola corporación (unha palabra polisémica moi oportuna), proxectos que foron retomados por outros máis avezados que lograron as licenzas en canto as obras tiñan o aval de determinada empresa construtora. Todo un mundo empresarial en expansión grazas á "corporación". Empresas familiares converten-se en grandes empresas da construción; inmobiliárias con beneficios de 700 euros ao ano, despegan sen apenas esforzo e venden os seus produtos en feiras, xornais de alcance nacional e locais no corazón financieiro da capital de España, albaneis sen futuro, acadan a categoria de promotores, seguindo o modelo de progreso USA.
Moito cambiaron as cousas desde o punto de vista do observador que eramos nós, os cidadáns de a pé. Conseguimos formar-nos unha idea moi precisa do mundo que se ocultaba detrás do cemento. Agora somos capaces de entender, que non xustificar, o que secedia ao noso arredor, como unha peza dun crebacabezas ainda incompleto. Faltan outras que, ou non se coñecen con exactitude ou non tardarán en facer-se públicas. Xa ninguén poderá estrañar-se do que aconteza. A maquinária da corrupción só pode funcionar se determinadas pezas se desaxustan. Non hai casualidade, hai causalidade.
Non debe ser agradábel estar no ollo do furacán e sentir-se cuestionado polos desacertos doutros, pero hai que saber distanciar-se e deixar claro que, con maior ou menor acerto, se fixo o traballo con total honestidade; que a complicidade se desminte rompendo o siléncio. Hoxe, máis que nunca, precisa-se dunha declaración pública dos bens que cada responsábel local posua. Ninguén, agás os que camiñan polas cloacas, ten nada que ocultar.
Non debe ser agradábel estar no ollo do furacán e sentir-se cuestionado polos desacertos doutros, pero hai que saber distanciar-se e deixar claro que, con maior ou menor acerto, se fixo o traballo con total honestidade; que a complicidade se desminte rompendo o siléncio. Hoxe, máis que nunca, precisa-se dunha declaración pública dos bens que cada responsábel local posua. Ninguén, agás os que camiñan polas cloacas, ten nada que ocultar.