Unha reportaxe sobre Galiza

Un interesante comentario sobre Pontedeume, coa perspectiva propia dun visitante que coñece esta vila.

I have been coming to Pontedeume regularly during the last 12 years and during that time I have noticed many changes.

In Galicia (as in other parts of Spain) there is an obsession with living in tall apartment buildings.

This can be sensible in cities but in smaller coastal or rural towns such as Pontedeume, it takes away from the original character of the historic town and the landscape around it.

When I thought that it wasn't possible to get worse than that really big new apartment block on the coast road towards Mino (which has views over Cabanas beach), last time I visitied, I noticed what looks like a 6-floor apartment building behind the old Correos building. Amazing!

At the same time, a large number of the old buildings in the centre of Pontedeume are abandoned.

Pontedeume has a beautiful old centre. I wish that the Ayuntamiento could find a way to encourage constructors to re-develop the older town and prevent the tall new buildings.

Unha ficción

Unha PANORÁMICA que moi ben podería ser de Pontedeume
Mais a verdade é que se trata de Heilderberg.
Unha mágoa.

Quen elabora o PXOM?

A ninguén se lle pode escapar a importancia dun PXOM na vida futura dun concello. Pódense facer valoracións contrapostas pero os PXOMs servirán para deseñar un urbanismo e un xeito de vida para as vindeiras xeracións dos habitantes dunha vila ou cidade. As discusións virán dadas polas diferentes concepcións que se teñan sobre ese modelo de vida que se pretende desenvolver. Desde a nosa opinión, un PXOM debería servir para acadar un maior nivel de vida non só desde o punto de vista económico senón temén desde a perspectiva dunha maior calidade de vida, entendida esta como a consecución dun entorno habitábel, existencia de zonas verdes, recuperación dos cascos históricos, prevalencia do verde sobre o edificábel, resolución dos problemas de circulación e a perspectiva dun futuro que sexa sostíbel. Evidentemente o PXOM debe recoller todas estas necesidades públicas e materializalas en forma dun planeamento que garanta estes obxectivos. O volume das edificacións, o trazado das rúas, o espazo de zonas verdes e a preservación do patrimonio histórico son funcións “per se” dun PXOM. Esta é a nosa visión do espirito dun plano de urbanismo; outra, que non compartimos, é a de favorecer os intereses dos inversores, dos que mercan terreos para obter unha plusvalía nas recalificacións e dos que mercan vivendas como forma de investimento dos seus aforros cando non para revendelas e obter beneficios. Todo elo a expensas da destrución do entorno paisaxístico dunha vila como neste caso é Pontedeume.

Son os poderes públicos os que deberian garantir esta función pública dos planos de urbanismo; foron elexidos pola maioria dos cidadáns e a eles deben servir nas súas actuacións como administradores locais. Porén non se nos pode escapar o enorme peso que teñen certos sectores privados relacionados co mundo da construción á hora de influir na toma de decisións dos rexedores locais. Estámolo comprobando a cotío pola inxente información que nos chega a través dos medios de comunicación; unha influencia que vai máis aló das simples regras de xogo da economía de mercado e afecta á toda sociedade, estragando o seu hábitat e conculcando o mesmo sistema democrático ao favorecer a corrupción e a prevalencia dos intereses privados por riba dos públicos.

Esta influencia das empresas inmobiliarias sobre o poder público maniféstase tamén á hora de elaborar un PXOM. Estes proxectos son confecionados por empresas privadas que manteñen vínculos con outros sectores, tamén privados, e aos que tratan de favorecer, descoidando en moitos casos o servizo público para o que foron contratadas. Se a isto lle unimos un desinterese polo público dos alcaldes e equipos de goberno dos concellos, xa temos unha radiografía precisa do que non debe ser un PXOM.

Centrándonos no caso de Pontedeume, podemos afirmar que o PXOM é un plano que busca sobre todo favorecer ao capital inmobiliario, esquecendo as necesidades básicas do concello. Arguméntase por parte do políticos que o defenden, que o plano está elaborado por unha sociedade solvente e seria, fóra de toda sospeita. Isto sería así de non ser polo carácter empresarial de Consultora Galega. Adúcese que esta firma elaborou planos como o de Allariz, Pontevedra e o de Vigo. Pero moitos deste entusiastas admiradores de Consultora Galega descoñecen o trasfondo de ditos planos. En Vigo , ao igual que en Pontevedra, pretendíase levantar torres de 20 alturas á beira do mar. Unha intención que chocou coa Xunta. E o mesmo sucedeu co equipo de goberno do concello de Pontevedra. O seu alcalde, o nacionalista Fernández Lores, estivo a piques de romper a relación con Consultora Galega por entender que esta empresa tiña un afán desmesurado por favorecer intereses alleos ao concello. Lembremos tamén que en Vigo de 95 núcleos rurais, co novo plano pasaron a ser só 11. A prática totalidade da zona rural era recalificábel como urbana.

Por que pensar entón que as empresas encargadas de confeccionar os planos de urbanismo están ás ordes dos concellos que as contratan? Obviamente deberian ser estes os que, como representantes do colectivo cidadán, ditasen as condicións a reunir polos PXOMs para cubrir as necesidades reais dos concellos. Mais a realidade, sobre todo a realidade económica, é outra. Detrás das firmas redactoras dos planos de urbanismo atópanse persoas con vínculos co sector da construción. Consultora Galega non é unha excepción. Ademais de ter a un dos seus fundadores, Daniel Pino, como actual director do Instituto Galego de Vivenda e Só, outro dos seus responsabeis é un asesor dunha das maiores empresas inmobilarias con base en Madrid. Facilmente entendemos así que en Pontedeume se chegue aumentar esaxeradamente o chan edificábel e que como resultado xa haxa compradores de terreos dos que coñecen a súa futura recalificación como urbanos.

Un exemplo desta política de iniciativa empresarial é a estrada que se contempla facer por riba de Pontedeume, bordeando o monte Breamo. Esta idea partíu de Consultora Galega e, para convencer aos nosos políticos do seu beneficio, amparouna na necesidae de desconxestionar o tráfico da estrada de Centroña, desviando así os automobeis cara a Campolongo. O que realmente esconde este proxecto é conseguir unha zona altamente apreciada polos promotores para levantar edificios desde os que contemplar a ría, a expensas de perder a imaxe de Pontedeume como vila medieval dominada pola Igrexa de Santiago. Non é esta a única demostración do trasfondo do PXOM de Pontedeume, un planeamento que só busca facilitar aos promotores inmobiliarios a construción imparábel nun dos lugares máis atractivos para este negocio. Son moitas as zonas rurais que se recalifican como residenciais, unha categoria de solo que alimenta as ansias depredadoras dos chamados axentes urbanizadores. Curiosamente algúns deles xa presentaron proxectos de urbanizacións en zonas que hoxe por hoxe son rurais.

En definitiva, un plano de urbanismo feito á medida dos especuladores e construtores; un plano que non ten en conta as necesidades de Pontedeume; un proxecto que prima o sector empresarial en detrimento do público. Esta é a forma de elaborar o PXOM por parte de Consultora Galega, unha entidade que, ainda sen ser unha ONG , si deberia estar ao servizo do concello de Pontedeume, que é quen lle paga; unha empresa que como tal beneficia e fomenta o negocio da construción.